Τραγικότερο και από την πετρελαιοκηλίδα...

Ο Χαρίλαος Φλωράκης είχε πει κάποτε, ότι εάν κατουράς στην θάλασσα θα το βρεις στο αλάτι!! Μιλώντας για...ωσμώσεις υγρών, κάποιοι φίλοι με ρώτησαν γιατί η αφεντομουτσουνάρα μου, ως Περιβαλλοντολόγος, ουδόλως σχολίασε την οικολογική καταστροφή, η οποία προεκλήθη από την βύθιση του δεξαμενόπλοιου "Αγία Ζώνη" κοντά στην Ψυττάλεια. Ίσως διότι δεν ήταν και τόσο...οικολογική! Μην ανησυχείτε δεν τρελάθηκα! Απλά, για πολλοστή φορά θα ζητήσω διαζύγιο από την...πολιτική ορθότητα διατυπώνοντας μιαν αιρετική και μή αναμενόμενη άποψη. Κι όμως..."Δύο πράγματα είναι τα εχθρικότερα προς την ορθοκρισία. Η βιασύνη και η οργή", είχε πει ο μέγας Θουκυδίδης. Στην περίπτωσή μας, όποιος βιάζεται δεν...σκοντάφτει αλλά χάνει την ευκαιρία να δει "πίσω από την κουρτίνα", διευρύνοντας το οπτικό του πεδίο, κάτι, που θα του εξασφαλίσει σωστότερη και αρτιότερη ερμηνεία των γεγονότων.

Όντως, συνέβη ένα φοβερό ατύχημα, το οποίο θα έχει για πολλά χρόνια σημαντικές καταστροφικές συνέπειες στην εύρυθμη λειτουργία του θαλασσίου φυσικού οικοσυστήματος του Σαρωνικού. Παρόλα αυτά, η μητέρα φύση με ή χωρίς την ανθρώπινη παρουσία, συνεπικουρούμενη ή όχι από την ανθρωπογενή παρέμβαση, διαθέτει όλες εκείνες τις δικλείδες ασφαλείας και τους μηχανισμούς αυτοίασης και ανάδρασης, ούτως ώστε να αντεπεξέλθει ενάντια σε οιονδήποτε εξωγενή παράγοντα, ο οποίος απειλεί την επιβίωση και την διαιώνιση των φυσικών οικοσυστημάτων. Τουτέστιν, για να το κάνω...πενηνταράκια, πιο πολύ κινδυνεύει το φυσικό περιβάλλον από κάποιο τυχαίο, μή προβλέψιμο και στερούμενου δυνατότητας αυτορύθμισης γεγονός, όπως η πτώση μετεωρίτη, παρά από τον...λεχρίτη, κοντόφθαλμο ανθρωπάκο!

Το ανθρώπινο είδος μου θυμίζει τις εξωγήινες οντότητες, της ταινίας Independence Day, οι οποίες ταξίδευαν από πλανήτη σε πλανήτη, απομυζώντας τους φυσικούς πόρους και αφού τον ρήμαζαν, έβαζαν πλώρη (δηλαδή...διαστημικό gps) για τον επόμενο. Αυτοί οι...άλλοι εμφανίζουν πολλά κοινά σημεία με την ζοφερή πραγματικότητα της...ημε-τέρας διανοήσεως! Κατά τον ίδιο τρόπο, το ανθρώπινο είδος εξαπλώνεται, εκφυλίζει τα φυσικά οικοσυστήματα, αφανίζει τα έμβια όντα, ρουφάει την ενέργεια, σπέρνει τον θάνατο και πάλι φτου και απ' την αρχή! 

Η διαφορά είναι, ότι τα εξωγήινα τερατόμορφα όντα είχαν άπλετο...πεδίο δράσεως ταξιδεύοντας μέσα στο διάστημα ενώ η αφεντιά μας, όντες εγκλωβισμένοι σε αυτόν τον πλανήτη...φυλακή (όπως λέει κάποια ψυχή) είμαστε αναγκασμένοι να ανεχόμαστε αλλήλους διαβιώνοντας σε αυτήν την τόσο μικρή έκταση της γήινης επιφάνειας, ώσπου στο τέλος δεν θα έχουμε με ποιον να τα βάλουμε και θα...φάει ο ένας τον άλλον! Άλλωστε υπάρχει...δεδικασμένο και δεν είναι άλλο από τον τρόπο, με τον οποίον εξηφανίσθησαν οι Homo neanderthalensis. Τους κατασπαράξαμε μεταφορικά και κυριολεκτικά εμείς οι...πολιτισμένοι Homo Sapiens!! Κατά συνέπεια, πριν προλάβουμε να εξαφανίσουμε την φύση θα έχουμε ήδη εξαφανίσει τον ίδιο μας τον εαυτό! Και αυτό αποτελεί...φυσική νομοτέλεια!

Ας επιστρέψω όμως στην επικαιρότητα. Το τραγικό της υπόθεσης του ατυχήματος είναι, για μιαν ετέραν φορά, ότι οι πολιτικές μας...εταίρες μετέτρεψαν μιαν οικολογική καταστροφή, (ίσως την μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή από την σύσταση του νεοτέρου Ελληνικού Έθνους) ένα ζήτημα, που άπτεται της δημόσιας υγείας των πολιτών, (αντί να υιοθετούν την...σιωπή των αμνών) σε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης!! 

Τραγικό είναι, ότι επιχειρούν να συμψηφίσουν το μέγεθος και την έκταση της καταστροφής, (εξ αιτίας της χρονοβόρας αντίδρασης και της ελλείψεως συντονισμού) με προηγούμενα ατυχήματα, τα οποία δημιούργησαν λέει περισσότερη ζημία, απλά δεν προεβλήθησαν! (Ακούστηκε και αυτό από τα χείλη του κ. Κουρουπλή) Πόσο μπορεί να έχει...βληθεί ο εγκέφαλος κάποιου για να υιοθετήσει, αυτή την λογική, ως πολιτικό επιχείρημα;;!!

Τραγικό είναι, ότι στην Ελλάδα η φάρα των πολιτικών θα είναι εσαεί καθαγιασμένη και θα παραμένει διαρκώς στο απυρόβλητο, (κάτι σαν τις ιερές αγελάδες της Ινδίας) όπερ σημαίνει, ότι τα εθνοκτόνα νομοσχέδια και οι απαράδεκτες για το δημόσιο συμφέρον αβλεψίες "ξεπλένονται" υπό τον όρο "πολιτικές ευθύνες" (στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρξαν, ούτε αυτές) αντί να υφίστανται ποινικές κυρώσεις για τα εγκλήματά τους!!

Τραγικό είναι, ότι δεν επενέβη αυτοκλήτως, ούτε ένας εισαγγελέας για να τοποθετήσει τον κάθε κατεργάρη στον πάγκο του!!

Τραγικό είναι, ότι στην πολιτική μας ζωή περισσεύει η υποκρισία!! Θυμάμαι σαν τώρα ένα τσούρμο Συριζαίων (ψευτο)οικολόγων να διαδηλώνει μετά...πάθους και μανίας εναντίον της εξόρυξης χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής, όπως επίσης να διαμαρτύρεται σφόδρα για την δημιουργία του Μητροπολιτικού πάρκου του Ελληνικού, επικαλούμενοι την αποψίλωση ενός δάσους που...δεν υπάρχει!! Ουδόλως όμως άκουσα έστω και μια κουβέντα από δαύτους, διαμαρτυρόμενοι για τις ανυπολόγιστες συνέπειες της εν λόγω θαλασσίας καταστροφής!! 

Τραγικό είναι, ότι στην χώρα μας υπήρχε και υπάρχει (τουλάχιστον από την Μεταπολίτευση κι εντεύθεν) απαράμιλλη σύνδεση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων με τον πολιτικό κόσμο, ο οποίος ασκεί εξουσία, (ή μήπως τα οικονομικά κέντρα ασκούν εξουσία και οι πολιτικοί είναι...μαριονέτες τους) κάτι, που αποτελεί για την ταπεινότητά μου τον δεύτερο χείριστο δείκτη διαφθοράς μιας κοινωνίας! (Ο πρώτος είναι η ανοχή στην λαθρομετανάστευση)

Τραγικό είναι, ότι κάθε Ελληνική Κυβέρνηση, πολλώ δε μάλλον η παρούσα, βγάζει...καντήλες με την εφαρμογή οργανωμένων εναλλακτικών σχεδίων εκτάκτου ανάγκης. Υπάρχουν επί χάρτου αλλά ουδείς τα αναζητεί και κυρίως ουδείς τα εφαρμόζει. Τα πρωτόκολλα επιχειρησιακής δράσης για δυσμενείς καταστάσεις και ατυχήματα πολύ απλά δεν τηρούνται, ενώ από την εμπειρία μου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση σας δηλώνω ευθαρσώς, ότι τα τμήματα Πολιτικής Προστασίας στους Δήμους κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου (τουτέστιν αργόμισθοι). 

Το...γλυκό ήρθε κι έδεσε με την επικρατούσα λογική της...νιρβάνας και των λιμναζόντων υδάτων, που πρεσβεύει και ακολουθεί η παρούσα Κυβέρνηση. Όποιος επιχειρεί να κάνει σωστά την δουλειά του και να εξελίξει τον εαυτό του και τον τομέα του υπηρετώντας το δημόσιο συμφέρον, θεωρείται...φασίστας!! Αυτές τις απαράδεκτες πολιτικές πρακτικές γνωρίσαμε λίγο καιρό πριν με την κατάργηση της αριστείας, από τους Κυβερνητικούς μας φωστήρες αποσκοπώντας στην απουσία της ευγενούς άμιλλας. Το πιο πιθανό είναι, ως άσχετοι με την ορθή χρήση της Ελληνικής γλώσσης να μπέρδεψαν την άμιλλα με το...άμυλο, το οποίο αυξάνει τον γλυκαιμικό δείκτη, προκαλεί έκκριση της ινσουλίνης και δύναται να προκαλέσει πληθώρα ανεπιθύμητων καταστάσεων για τον ανθρώπινο οργανισμό!! Όπως ακριβώς ο κ. Καμένος είχε μπερδέψει τους υδατάνθρακες με τους...υδρογονάνθρακες!! Τώρα από υδρογονάνθρακες...άλλο τίποτα, δυστυχώς όμως δεν προήλθαν από τα έγκατα της γης αλλά από το κουφάρι ενός σαπιοκάραβου, που με την ανοχή όλων μετέτρεψε τον Σαρωνικό σε οικολογική βόμβα! 

Κλείνοντας, τραγικό είναι, ότι ο Ελληνικός λαός έχει υιοθετήσει μια πρωτόγνωρη παθητικότητα, που ενώ έχει...πάθει των...παθών του τον τάραχο, αντί να αντιδράσει και να ξεσηκωθεί βγάζοντας...πάθος μαζί και το καβούκι του, τουναντίον είναι έτοιμος να ανεχτεί τα πάντα και να (ξανα)ψηφίσει τους πάντες (αυτούς που βίασαν και εξακολουθούν να βιάζουν την χώρα του δηλαδή την ίδια την ψυχή του) για να μην χάσει την...βολή του (των 700 Ευρώ)!!

Ούτως ειπείν, τραγικό είναι ένας λαός από εμβριθής να γίνει ψοφοδεής!!

Και σύντομα θα βαρεθείς! Την ίδια σου την ύπαρξη. Και δεν θα μπορέσει ούτε η φύση να σε σώσει. Αντίθετα, θα σώσει την δική της υπόσταση και αυτοτέλεια με τους μηχανισμούς ομοιόστασης που διαθέτει. Εσύ θα εξαφανιστείς. Όπως οι δεινόσαυροι 65 εκατομ. χρόνια πριν. Και κάποιο άλλο είδος θα πάρει την θέση σου...

Τα σέβη μου.

Ο κόσμος μας! Ελληνικά - πλανητικά οικοσυστήματα και...διαπλανητικοί πολιτικάντηδες!!

Λίγο καιρό πριν, έλαβε χώρα το συνέδριο για την Κλιματική αλλαγή και την βιώσιμη ανάπτυξη στο Ίδρυμα Ευγενίδου, υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Κωνσταντίνος Καραμανλής. Το...ζουμί της υπόθεσης ήταν η παρουσίαση των συμπερασμάτων της διάσκεψης του COP 21 των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική αλλαγή. Μετά τα φιάσκα του Κιότο και της Κοπεγχάγης όλοι οι δυνατοί παίχτες στην σκακιέρα της διεθνούς ενεργειακής πολιτικής συνεφώνησαν: 

1) Δραστική μείωση των εκπομπών του CO2 και των λοιπών αερίων του θερμοκηπίου, τα οποία συμβάλλουν στο αύξηση του φαινομένου του θερμοκηπίου, λόγω ανθρωπογενούς δραστηριότητας, κατά 30-40% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. 2) Σχέδιο δράσης για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από 2 βαθμούς Κελσίου. (υπό προϋποθέσεις κάτω και από 1,8) 3) Ενίσχυση με άνω των 100 δις. δολαρίων για την οικονομική ανάπτυξη και την παροχή οικονομικής βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, ούτως ώστε οι τελευταίες να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες του πληθυσμού τους και να χρησιμοποιούν ορθολογικά τους φυσικούς πόρους, εφαρμόζοντας «ήπιες μορφές» τεχνολογίας με την υιοθέτηση πολιτικών πρακτικών φιλικών προς το περιβάλλον, δίχως να εντείνεται η περιβαλλοντική πίεση.

Η πείρα μου λέει, ότι πρέπει να κρατήσουμε μικρό καλάθι διότι κάθε χώρα μέλος του Ο.Η.Ε. εφαρμόζει εκείνες τις πολιτικές, ο στρατηγικός σχεδιασμός των οποίων υπαγορεύεται αυστηρά από τα στενά ατομικά της συμφέροντα!! (Μόνο η...φιλάνθρωπη Ελλάς του Τσίπρα άγεται και φέρεται με γνώμονα όχι τα συμφέροντα του Ελληνικού λαού αλλά με βάση τις ιδεοληψίες των γιαλαντζί Αριστερών!!) Για παράδειγμα, ποιος μπορεί να σταματήσει την ραγδαία αναπτυσσόμενη Κίνα να μην καίει ορυκτά καύσιμα αφού πρόκειται για φθηνή (ακόμη) καύσιμη ύλη;; Παρόλα αυτά, η τιμή του λιγνίτη συνεχώς ανεβαίνει και αυτό ας το έχουν υπόψη τους οι δικοί μας...φωστήρες, οι οποίοι διαχρονικά επιτρέπουν η Ελλάς να στηρίζεται στην παραγωγή ενεργείας από την καύση του άνθρακα, απεμπολώντας τον φυσικό μας πλούτο του ηλίου, του ύδατος και του ανέμου, των ανεξάντλητων δηλαδή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας!

Από το 2003, όπου ανέλαβα, ως Ειδικός σύμβουλος του Δημάρχου Πειραιά σε θέματα περιβάλλοντος έχω διενεργήσει και εκπονήσει πάνω από δέκα μελέτες αναφορικά με την αναγκαιότητα της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενεργείας για την χώρα μας και τα ωφέλη, που αυτή θα επιφέρει. Ωφέλη, τα οποία δεν είναι μόνο αμιγώς περιβαλλοντικά αλλά άπτονται γενικότερων κοινωνικοοικονομικών παραμέτρων, όπως ακριβώς και η ανακύκλωση. Ας μην λησμονούμε, ότι η Ελλάς ήταν πρωτοπόρα, σε καινοτόμες ιδέες και νέες τεχνολογίες κατασκευάζοντας το πρώτο αιολικό πάρκο στην Ευρώπη (στην Κύθνο το 1982) και τώρα κατήντησε ουραγός! Και προσέξτε, δεν μας αφήνουν καν να εξορύξουμε το ΔΙΚΟ ΜΑΣ πετρέλαιο και φυσικό αέριο, (πολύ πιο καθαρό καύσιμο από τον γαιάνθρακα) το οποίο ενυπάρχει εν αφθονία σε ολόκληρο το Αιγαίο και το Ιόνιο περιμένοντας να το...αλιεύσουμε και για την ιχνηλάτηση του οποίου έχει δώσει μάχη ο Καθηγητής Ζελελίδης (αλλα και πολλοί άλλοι) με χίλιες δυο έρευνες!

Αντ' αυτού, η αφεντιά μας εμμένει και...επιμένει να καίει λιγνίτη στην...χμ, ασφαλή Πτολεμαίδα! Ίσως να γνωρίζετε, ότι πριν λίγα χρόνια το Αμερικανικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής του Τέξας φωτογράφησε, μέσω δορυφόρου την κοιλάδα του Ηροδότου νοτίως της Κρήτης και απεφάνθη, ότι η διαθέσιμη ποσότητα σε φυσικό αέριο, η οποία ανήκει στην ΑΟΖ της Ελληνικής επικράτειας αξίζει πάνω από 1 τρις δολάρια, παρακαλώ! Ποιά ήταν η αντίδραση της πολιτικής ηγεσίας της Ελλάδος;; Εδώ και τόσα χρόνια δεν έχει οριοθετήσει ούτε καν την ΑΟΖ της χώρας, φοβούμενη τους λεονταρισμούς του Ερντογάν! Αυτό σημαίνει να διαθέτεις ηγέτες με πυγμή!! Τουτέστιν...πυγμαίοι στο (πολιτικό) ανάστημα!!

Ας επιστρέψουμε όμως στα διεθνή δρώμενα. Έλεγα λοιπόν, ότι στο παρελθόν καμία συνδιάσκεψη για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη δεν πέτυχε τον στόχο της διότι πολύ απλά οι κυβερνήσεις των χωρών διατηρούσαν διαφορετικές αντιλήψεις για τα θέματα που ετίθεντο επί τάπητος! Όλες αυτές οι αποτυχημένες προσπάθειες και οι χαμένες ευκαιρίες σημαίνουν, ότι η έννοια της αειφόρου ανάπτυξης με το γενικόλογο και ασαφή χαρακτήρα της μπορεί να λειτουργήσει και ως ένα αόριστο ιδεολόγημα με αντιφατικές δράσεις, οι οποίες δεν είναι πάντα συμβατές με τους στόχους της περιβαλλοντικής ισορροπίας και προστασίας.

Η ασυμβατότητα των στόχων αυτών είναι ιδιαιτέρως διακριτή στην περίπτωση των φτωχών -μη αναπτυγμένων- κρατών, που είναι φυσικό να επιδιώκουν να προσεγγίσουν το επίπεδο ζωής των αναπτυγμένων χωρών. Έτσι, τα υπερ-πληθυσμιακά, συνήθως, αναπτυσσόμενα κράτη, με τις αυξημένες απαιτήσεις τους στους πεπερασμένους και εξαντλήσιμους φυσικούς τους πόρους, υποβαθμίζουν ακόμη περισσότερο το περιβάλλον τους. Και αυτό διότι ΦΤΩΧΕΙΑ = ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ! Τόσο σε επίπεδο επιβίωσης, όπου για παράδειγμα ένας φτωχός Ινδός θα κόψει ένα δέντρο για να μαγειρέψει, όσο και σε εθνικό επίπεδο φτωχών κρατών, τα οποία θα προτιμήσουν να δαπανήσουν χρήματα για να κατασκευάσουν ένα νοσοκομείο παρά να βάλλουν φίλτρα στα εργοστάσια.

Σημαντική λεηλασία και καταστροφή της φύσης έχουμε παραδείγματος χάριν στα φυσικά οικοσυστήματα του Αμαζονίου, της χώρας, που διοργάνωσε τους τελευταίους Ολυμπιακούς αγώνες. Εκεί προκαλούνται σημαντικές κοινωνικές ανακατατάξεις πέρα από την υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και έξαρση κοινωνικών φαινομένων, όπως η ανεργία. Πολλοί ιθαγενείς αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον φυσικό τους χώρο και να μετοικήσουν στις πόλεις. Η ανεργία έκανε πολλούς από αυτούς να εγκαταλείψουν τα παιδιά τους. 

Στην Βραζιλία υπάρχουν γύρω στα 15 εκατομμύρια εγκαταλελειμμένα παιδιά, τα οποία όλοι ξέρουμε το πού καταλήγουν! Τα πιο τυχερά θα εξελιχθούν σε κλεφτρόνια και τα πιο άτυχα θα πέσουν θύματα εμπορίας οργάνων! Στοιχηματίζω, ότι ουδείς θα ευαισθητοποιηθεί, ούτε με έναυσμα την Ολυμπιάδα του Ρίο διότι η Βραζιλία έχει ήδη πτωχεύσει πριν καν κάνει την Ολυμπιάδα! (Εμείς πτωχεύσαμε μετά!!) Αλλά και οι εύπορες αναπτυγμένες χώρες, υποταγμένες στη λατρεία της παραγωγής και της κατανάλωσης, τείνουν να αποκτούν ολοένα και περισσότερα αγαθά, διαιωνίζοντας έτσι τον ατέρμονα κύκλο της καταναλωτικής κοινωνίας της αφθονίας (Human Development Report, 1997).

Συνεπώς, τα ευνοϊκά αποτελέσματα από τη μηδενική αύξηση του πληθυσμού στις αναπτυγμένες χώρες εξουδετερώνονται από τη σπάταλη κατανάλωση των ενεργειακών πηγών τους, που εξασφαλίζουν την προσωπική ευημερία των κατοίκων τους. Το γεγονός αυτό γεννά ένα ηθικό ερώτημα, για το κατά πόσον το εύπορο 23% του πληθυσμού του πλανήτη μας έχει το δικαίωμα να στερεί από το φτωχό 77% τα ευεργετικά αποτελέσματα, της έστω και «σκληρής» τεχνολογίας, που καταναλώνει υψηλά ποσά εξαντλούμενων ενεργειακών πηγών. 

Κατά συνέπεια, δεν είναι δυνατόν στην παρούσα φάση να δίνεται απεριόριστη πίστη στις τεχνολογικές δυνατότητες, τη στιγμή μάλιστα που δεν έχουν λύσει το ζήτημα τη απόδοσης και χρήσης των εναλλακτικών ήπιων μορφών ενέργειας. Ευελπιστώ όμως, ότι η τεχνολογική εξέλιξη έχει τη δυνατότητα να ακολουθήσει μια κατεύθυνση που θα καταναλώνει λιγότερα ενεργειακά υλικά και θα αποβάλλει λιγότερα τοξικά απόβλητα. Ευελπιστώ, ότι η τεχνολογία δύναται να ακολουθήσει μια «σοφότερη» πορεία δράσης, που θα εμφανίζει περισσότερο σεβασμό και ευαισθησία στους περιορισμούς της φύσης και θα εναρμονίζεται με τις πραγματικές ανάγκες μιας βιώσιμης κοινωνίας (Beck, 1992).

Όσον αφορά τις προσπάθειες που χρειάζεται να καταβάλλουμε για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, αυτές διέρχονται από έναν τρόπο ζωής που στηρίζεται στην αρχή: σκέψου πλανητικά (σφαιρικά) και δράσε τοπικά (Αθανασάκης κ.ά., 1998 και 2005) με δράσεις που αφορούν:

-Την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στο σπίτι και στις μεταφορές.

-Την επιλογή προϊόντων που κατασκευάζονται από ανακυκλώσιμα υλικά.

-Την εκλογή ευαισθητοποιημένων και δραστήριων περιβαλλοντικά, πολιτικών, επηρεάζοντας έτσι θετικά την περιβαλλοντική πολιτική.

-Την συμμετοχή των πολιτών στην Περιβαλλοντική διαχείριση, οποία προάγει την βιώσιμη ανάπτυξη του αστικού περιβάλλοντος. Αυτό προϋποθέτει την άμεση πρόσβαση του πολίτη σε πηγές πληροφόρησης σε σχέση με περιβαλλοντικά ζητήματα καθώς και την ενεργή συμμετοχή του σε αυτά, όπως για παράδειγμα σε περιβαλλοντικές, εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Ο εθελοντισμός δύναται να παίξει πρωτεύοντα ρόλο.

-Την εκτέλεση προγραμμάτων «περιβαλλοντικής αγωγής», ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες, όπως για παράδειγμα η διενέργεια ομιλιών με την συμμετοχή της σχολικής κοινότητας για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την ορθολογική χρήση του νερού και την «μύηση» σε μια φιλοσοφία επαναχρησιμοποίησης υλικών. Ανάλογες πρωτοβουλίες έχουν σαν στόχο την απόκτηση οικολογικής ευαισθησίας απ’ τον πολίτη και ιδιαίτερα από τη νέα γενιά, η οποία επιβάλλεται να κατανοήσει, ότι ο όρος «φυσικό περιβάλλον» είναι άρρηκτα συνδεδεμένος και απολύτως ταυτόσημος με την ίδια την έννοια της ανθρώπινης φύσης και ότι η προστασία του αποτελεί επιτακτική για την εποχή μας. Σε αυτό θα συντείνει και η καθιέρωση του θεσμού του «οικολογικού σχολείου».

-Τον σχεδιασμό, την οργάνωση και την συμμετοχή σε εκδηλώσεις, όπως ο εορτασμός της «Παγκόσμιας Ημέρας του Περιβάλλοντος» ή ο διαγωνισμός της «Πράσινης βεράντας», οι οποίες έχουν σαν στόχο την ώθηση των πολιτών σε μια «φιλοσοφία» οικολογικού τρόπου ζωής. Άμεσα εξελίξιμο σε ερευνητικό στάδιο, τίθεται το ζήτημα της χρήσης νέων τεχνολογιών για τη διάγνωση, πρόληψη και αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών από τα Τμήματα Πολιτικής Προστασίας των Δήμων ενώ η παγίωση νέων οικολογικών τρόπων μαζικής μεταφοράς, όπως για παράδειγμα τα ποδήλατα, αποτελεί ένα στοίχημα για την πόλη μας, το οποίο πρέπει να κερδηθεί.

Οι στρατηγικές αυτές που στηρίζονται στις αρχές της πρόληψης και της συνευθύνης και αφορούν την ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των πολιτών καθώς και τη σχέση τους με τη διδακτική πράξη, μπορούν να προάγουν την πραγματική αειφόρο ανάπτυξη, διατηρώντας σταθερή και την οικονομική ευεξία και την κοινωνική ευημερία και την ποιότητα του ολιστικού περιβάλλοντος των μελλοντικών γενεών.

Κλείνω με μια απλή αναφορά στην...ιδιοσυχνότητα της Ελληνικής υπαίθρου! Ως Περιβαλλοντολόγος δηλώνω...θαυμαστής των φυσικών οικοσυστημάτων του τόπου μας! Δεν είναι μόνο η φωτεινότητα της Ελληνικής ακτινοβολίας, η οποία έχει εξυμνηθεί πολλάκις από τον Όμηρο (Δήλιος Απόλλων, ομφαλός της Γης) και η οποία συντείνει στην εμφάνιση και στην εξέλιξη της ζωής αλλά υφίσταται η παρουσία μιας πλειάδας τοπογεωγραφικών και περιβαλλοντικών παραγόντων, που συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της μοναδικής μας χλωρίδας και πανίδας, διατηρώντας την βιοποικιλότητα! Τηλεγραφικά αναφέρω, την εμφάνιση των κατάλληλων ανέμων, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την...πανσπερμία των ειδών στην λεκάνη της Μεσογείου, την εναλλαγή φωτεινών και σκοτεινών ζωνών (ύπαρξη ουκ ολίγων σπηλαίων και κοιλοτήτων στους βράχους, που εξασφαλίζουν την απαραίτητη σκίαση και υγρασία, ούτως ώστε να δύνανται να επιβιώνουν οι οργανισμοί) και τέλος την σχετική...λειψυδρία (ναι καλά διαβάσατε) και την ακολουθία οριακών επιπέδων υγρασίας-ξηρασίας!

Σε αυτήν την τελευταία παράμετρο οφείλεται η μεθυστική μυρωδιά του ρετσινιού, του θυμαριού, και των λοιπών θαμνοειδών φυτών και δέντρων, τα οποία ευωδιάζουν εκπληκτικά, εκπέμποντας με το άρωμά τους τις...μαγικές ιδιότητες του Ελληνικού χώματος πίσω στην μητέρα φύση! Και σε άλλες περιοχές της Γης, (όπως στην Βόρεια Γαλλία) υπάρχουν πεύκα ή θάμνοι...θεόρατοι, καταπράσινοι, φυτά και δέντρα μεγαλοπρεπή και επιβλητικά! Μέσα τους όμως είναι...τζούφια, άοσμα και άγευστα διότι στις κλιματικές ζώνες των εν λόγω περιοχών, επικρατούν συνθήκες περίσσειας ύδατος και παρατεταμένης υγρασίας, που εμποδίζουν τον...εκρηκτικό συνδυασμό γεύσης και οσμής! Εξάλλου, όλα στην ζωή είναι ζήτημα ισορροπίας...

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1. Αθανασάκης Α., Περιβαλλοντική ψυχολογία και Εκπαίδευση, Χ.ΔΑΡΔΑΝΟΣ, Αθήνα 2000.

2. Αθανασάκης Α., Κουσουρής Θ., Κονταράτος Σ., Αρχές Περιβαλλοντικών Επιστημών, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1998.

3. Αθανασάκης Α., Η Περιβαλλοντική Αγωγή σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, Χ. ΔΑΡΔΑΝΟΣ, Αθήνα 2005.

4. Beck U., Risk Society, London 1992.

5. United Nations, Human Development Report, 1997.